De wind in de haren en de kuitspieren aangespannen. Het fietsen van de LF Kustroute vraagt regelmatig wat van mijn krachten, zeker omdat ik deze met een ‘gewone’ fiets volg zonder ondersteuning. Gelukkig verkoelt de zeewind en het geluid van water tijdens warme zomerdagen en fiets ik ook nog eens regelmatig door het bos. Op deze route van Vlissingen naar Den-Haag passeer ik meerdere keringen en dammen van de Deltawerken waar ik geheel omringd ben door water. Onderweg ontmoet ik herten, zeehonden en zeevogels en fiets ik door de duinen langs de kilometerslange Zeeuwse en Zuid-Hollandse kust. Ik kom door verschillende kustplaatsen met voldoende horecagelegenheden. Fietsen langs de LF Kustroute is een ideale minivakantie in de zomerperiode.
De LF Kustroute is een Langeafstand Fietsroute (LF) langs de kust van Cadzand-Bad naar Bad Nieuweschans (of andersom), in totaal 610 kilometer. Je kunt de LF Kustroute natuurlijk in één keer fietsen, maar ook in meerdere etappes opdelen en in meerdere keren fietsen. Zo wordt de LF Kustroute ook toegankelijk voor de ‘gewone’ fietser. Om je etappes in te delen gebruik je de website én de fietsgids LF Kustroute, met daarin tips en plattegronden. Bestel hier de fietsgids Kustroute




Etappe 1: Vlissingen – Domburg 25,5 km
Van zuid naar noord, windje mee fietsen
De LF1 kustroute is 610 kilometer lang en loopt van Cadzand Bad naar Bad Nieuweschans. De route is twee kanten op bewegwijzerd. Wij fietsen een deel van deze route, van Vlissingen naar Den-Haag. De wind komt in Nederland meestal uit het (zuid)westen, dus de keuze is snel gemaakt: ik ga van zuid naar noord, zoveel mogelijk met de wind mee. In Vlissingen start de route bij het treinstation, waar het bordje van de kustroute snel gevonden is. Iets verderop bij het sluizencomplex komt er net een schip aan, een mooi gezicht om te zien hoe deze door de sluis manoeuvreert. De ochtend begint mistig dus geen mooie uitzichten, maar wel een mysterieus sfeertje.


Slag om de Schelde: Uncle Beach en drakentanden
De route gaat langs de Westerschelde over de verdedigingswerken van Vlissingen. De Oranjemolen steekt samen met de Arsenaaltoren boven alles uit. Ik passeer Uncle Beach, codenaam voor de operatie van de geallieerden in de tweede Wereldoorlog. Op de plek waar op 1 november 1944 de eerste geallieerden landden is nu een monument. Er is hard gevochten in Vlissingen tijdens de Slag om de Schelde. Verderop net buiten Vlissingen kom ik in het duingebied nog een restant tegen uit de Tweede Wereldoorlog: drakentanden. Dit zijn betonnen pyramides die tanken moesten tegenhouden.


Bovenop de zeedijk van Westkapelle
Dishoek, Valkenisse en Zoutelande, wie kent deze bekende Zeeuwse kustplaatsen niet, ik passeer ze één voor één voordat ik bij Westkapelle aankom. Vlakbij de zeedijk vliegen meerdere meeuwen in de lucht boven een visrestaurant met take away. Tijd voor een bakje verse kibbeling. Tijdens deze langeafstandsfietstocht mag dat gewoon als lunch, de extra calorieën fiets je er later weer af. Bewaak je bakje wel goed, want voor je het weet vliegt een zeemeeuw ermee weg. Het laatste stukje van deze dag fiets ik langs natuurgebied Noordervroon en onderlangs de dijk naar de badplaats Domburg, eindpunt van deze etappe.



Bezienswaardigheden en tips
etappe 1: Vlissingen naar Domburg
- Vlissingen: Sluiscomplex, Landingsmonument Uncle Beach, Oranjemolen en boulevard
- Valkenisse: drakentanden Atlantikwall
- Westkapelle: bestel een bakje kibbeling en eet deze op de zeedijk op met uitzicht op de Schelde, fototip: de vuurtoren.
- Badplaats Domburg met veel horeca.
Accommodaties Domburg
Strandhotel Domburg, Badhuisweg 2, 4357 AV Domburg
Pension de Zeeschelp, Noordstraat 35, 4357 AN Domburg
Camping Noordduin, Schelpweg 17a, 4357 RG Domburg
Of bekijk hier alle hotels en b&b’s in Domburg
Etappe 2: Domburg – Renesse (47 km)
Natuurgebied de Manteling
De tweede dag start ik vanuit Domburg en vandaar kom ik al snel in natuurgebied De Manteling. Veel rijke mensen gingen vroeger graag naar dit deel van Zeeland en lieten hier hun buitenverblijven bouwen. Dat zie ik ook terug in het landschap: lange statige lanen, grote vijvers, bruggetjes en heel veel rododendrons in het voorjaar. Het is een welkom stukje van de route, want ik fiets hier lekker koel in de schaduw van de bomen. Het pad gaat wel flink op en neer, ik zit hier duidelijk in de duinen. Ik kijk goed om me heen. Damherten en reeën zijn erg gewend aan mensen en komen hier veel voor, dus wie weet zie ik ze.


Veerse Gatdam: aan twee kanten water
Helaas zie ik dit keer geen herten. Vanaf natuurgebied De Manteling fiets ik langs nog meer duinen en natuur bij Oranjezon. Na de beklimming van een flinke duinpartij sta ik ineens op de Veerse Gatdam. Aan de ene kant zie ik de Noordzee en aan de andere kant het Veerse Meer. De Veerse Gatdam is gebouwd als onderdeel van de Deltawerken. Verderop zie ik al de contouren van de Oosterscheldekering liggen, het hoogstandje van de Deltawerken. Ik neem op de Veerse Gatdam even een pauze op een van de bankjes bovenop de dam en geniet van het weidse uitzicht. Als je toe bent aan een lunch kan je hier ook je fiets even parkeren en bij een van de strandpaviljoens genieten van een lunch met zicht op de zee.


Hoogstandje Deltawerken: De Oosterscheldekering
De grootste uitdaging van deze etappe komt in zicht: de Oosterscheldekering. Ruim 9 kilometer zonder beschutting, terwijl de wind aan alle kant aan me trekt. Niet voor niks wordt hier jaarlijks het NK tegenwindfietsen gehouden. Ik stop onderweg en kijk naar beneden om te zien hoe het water met kracht door de pijlers stroomt. Het is druk met fietsers op de Oosterscheldekering, maar het fietspad is zo breed, dat ik alle ruimte heb. Ik ben wel blij als ik het einde van de kering zie.


Bewegend duin Boswachterij
Na een korte en verdiende pauze op het terras bij Westenschouwen is het tijd om de duinen in Boswachterij Westerschouwen te beklimmen. Gelukkig fiets ik door het grootste bos van Zeeland waar veel schaduw is. Het fietspad komt langs een groot bewegend duin, dat iedere keer een stukje opschuift. Staatsbosbeheer heeft het fietspad al moeten verleggen, want het werd langzaam door het zand bedolven, aanvegen had geen zin meer. Ook hier houd ik mijn ogen weer open, want je weet maar nooit of er plots een hert oversteekt. Dat is helaas niet het geval, maar ik weet dat ze hier heel veel voorkomen.



Zin een dagje fietsen op het eiland Schouwen-Duiveland, door de Boswachterij en langs verdronken dorpen? Lees dan eens mijn artikel over fietsen op Schouwen-Duiveland met daarin routes van 35 of 49 kilometer.
Duinen van Haamstede richting Renesse
De route verlaat het bos en gaat via Burgh-Haamstede weer naar de duinen van Schouwen. Ik passeer koeien en Shetlandpony’s terwijl ik door duingebeid fiets. In de verte zie ik de vuurtoren van Haamstede. Plots duikt het fietspad steil naar beneden. Afstappen wordt hier dringend geadviseerd aldus de borden, je vliegt hier met dat zand op het pad zó uit de bocht. Ik neem even de tijd om te genieten van het weidse uitzicht op de zee, voordat ik afdaal en het laatste stukje naar Renesse fiets.


Bezienswaardigheden etappe 2 Domburg naar Renesse
- Domburg: Natuurgebied De Manteling
- Oostkapelle: Oranjezon
- Vrouwenpolder: Veerse Gatdam (Noordzee en Veerse Meer)
- Tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland: De Oosterscheldekering
- Westenschouwen: Boswachterij Westerschouwen
Accommodaties Renesse
Minicamping Hoge Blok, Kuijerdamseweg 4, 4326 LL Noordwelle
Hotel ’t Klokje, Rampweg 16-18, 4325 LH Renesse
Resort Land & Zee, Rampweg 28, 4326 LK Scharendijke
Of bekijk alle hotels en b&b’s in Renesse
Etappe 3: Renesse – Hoek van Holland (60 km)
Kopjes boven het water: zeehonden bij Brouwersdam
Vanuit Renesse steekt de route een derde watergang over die tot de Deltawerken behoort: de Brouwersdam. Dit is de verbinding tussen Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee en heel populair bij watersporters en badgasten in de zomer. Ik passeer het Grevelingenmeer en steek de grens over van Zeeland naar Zuid-Holland. Bij de wateruitlaat (spuisluis) zie ik mensen naar het water kijken én ja, ik zie ze ook! Speelse zeehonden zwemmen in het Grevelingenmeer en duiken steeds even onder water op zoek naar wat te eten.



Rood markeringspunt in de duinen bij Ouddorp
Ik ben inmiddels in Zuid-Holland. Al snel komt de vuurtoren van Ouddorp in zicht: het Westhoofd. De donkerrode toren steekt hoog boven alles uit en is een mooi oriëntatiepunt. De kustroute gaat dwars door de duinen van Goeree. Een geliefd fietspad blijkt uit de vele fietsers die ik passeer op deze mooie zomerdag. De een op de racefiets, de ander op een oude stadsfiets; de kustroute blijkt van iedereen. Vanuit de uitkijktoren net voorbij Ouddorp bekijk ik de duinen van grotere hoogte en voel ik de wind nog even extra door mijn haren.



Goedereede: op hoop van zegen uitgevaren
Ik zie hem al van verre: de vuurtoren van Goedereede. Hij lijkt misplaatst zo midden op het land, maar vroeger lag Goedereede aan het water. Door inpoldering kwam het plaatsje steeds verder van de zee en had deze vuurtoren geen zin meer. Goedereede is een fijne plek voor een pauze op een van de terrassen op de markt. De horecazaken bevinden zich in mooie monumentale panden met klok- en trapgevels met uitzicht op water. De oude haven van Goedereede ligt 2 kilometer ten noorden van het plaatsje. Door inpoldering en de aanleg van de Haringvlietdam zijn alle vissers inmiddels verplaatst naar de Deltahaven. Alleen een eenzame stenen visser herinnert nog aan de oude visserstijd. “Op hoop van zegen uitgevaren. Gezwoegd gezweet op wilde baren. De vis wordt duur betaald. Door d’visserman aan wal gehaald”


Vis, staal en beton
Vlak voor de Haringvlietdam ligt de huidige haven en visafslag van Stellendam. Een must voor de visliefhebber om hier even te stoppen bij een van de visrestaurants voordat je de Haringvlietdam oversteekt. Het volgende eiland is Voorne-Putten. Via de badplaats Rockanje en de drukbezochte stranden, gaat de route verder langs de Voornse duinen. Plots verandert de natuur in staal en beton, je bent op De Maasvlakte. De Rotterdamse haven toont zijn bedrijvigheid en je fietst er dwars doorheen. Met het pontje verlaat je de haven en steek je de Maas over. Je bent bij het eindpunt van de route van vandaag: Hoek van Holland.
NB: Ik heb de route tot aan de Haringvlietdam gefietst en een andere dag weer gestart bij Hoek van Holland, ik heb dus de Maasvlakte overgeslagen, wegens logistieke redenen.
Let op: het pontje vaart niet meer vanaf 1 januari 2022, berichten op LF kustroute site in de gaten houden voor alternatieve route.
Bezienswaardigheden en tips
- Van Schouwen-Duiveland naar Goeree-Overflakkee: Brouwersdam (incl zeehonden)
- Ouddorp: Duinen van Goeree inclusief vuurtoren
- Goedereede: terras en oude haven iets verderop
- Stellendam: visafslag. Je kunt hier even van de route afwijken en het Vogelobservatorium het Tij bezoeken.
- Oostvoorne: de duinen van Oostvoorne
- Maasvlakte: Haven van Rotterdam
Accommodaties
Hotel Amerika, Rietdijkstraat 96, 3151 GK Hoek van Holland
Camping Jagtveld, Nieuwlandsedijk 41, 2691 KV ‘s-Gravenzande
Of bekijk hier alle hotels en b&b’s in Hoek van Holland
Etappe 4: Hoek van Holland – Den Haag (22,5 km)
Immense cruiseschepen en nieuwe natuur bij Hoek van Holland
Hoek van Holland is het startpunt van de vierde en laatste dag van deze fietsvakantie. De immense cruiseschepen liggen klaar om te vertrekken naar Engeland en Scandinavië. Ik blijf op het vasteland en laat de schepen achter me als ik koers zet richting eindpunt van vandaag: Den Haag. De terminal maakt al snel plaats voor natuur en duingebied. De Van Dixhoorndriehoek net buiten Hoek van Holland is een compleet nieuw duingebied ontstaan na aanleg van de Europoort.


Van Dixhoorndriehoek: Eind vorige eeuw keek je vanaf de Strandboulevard in Hoek van Holland nog direct op het strand. Nu is de Van Dixhoorndriehoek een compleet nieuw duingebied aangelegd met slib en zand dat overbleef na de aanleg van de Europoort. Boswachter Fred Spreen van Stichting Zuid-Hollands Landschap weet het zich nog goed te herinneren. “Als kleine jongen kwamen we altijd speciaal naar het strand van Hoek van Holland en dan keek je vanaf hier zo op het strand”. Inmiddels is dat stuk strand verdwenen. Ir. Van Dixhoorn besloot het overgebleven zand na de aanleg van de Europoort hier in zee te spuiten en zo ontstond er een nieuw stuk duin in de vorm van een driehoek: de Van Dixhoorndriehoek.
De kassen van het Westland
Het fietspad buigt af en verlaat het duingebied. In het dal schitteren de grote rijen kassen in de zon. Het Westland staat wereldwijd bekend om innovatieve glastuinbouw en zijn vele kassen. Achter de ramen groeien de bloemen, planten en groenten die de hele wereld overgaan. Ik vang er een glimp van op terwijl ik langsfiets. Samen met de voorbij drijvende wolken en het groene gras, leveren de kassen een prachtig Hollands plaatje op.

Beheer van zand en duinen: grazers en Zandmotor
Terug in het duingebied kom ik bordjes tegen met pas op overstekende schapen. Niet veel later zie ik zowel schapen als landgeiten langs het fietspad grazen. “Het zijn de experts van het onderhoud en beheer van het duinlandschap”, aldus het informatiebord langs de kant van de weg. Landgeiten eten de woekerende duindoorns en onkruid weg en schapen houden het gras kort. Zo blijven de duinen in topconditie. Een andere vorm van duin- en strandbeheer is het experiment Zandmotor DeltaDuin. Voor de kust van Monster moet een kunstmatig aangelegd schiereiland ervoor zorgen dat de duinen en strand een veilige breedte houden. Stap hier ook zeker even van de fiets om over dit bijzondere schiereiland te wandelen, met niks anders om je heen dan zand en plukjes helmgras die ruisen in de wind. Ik geniet van mijn wandeling over dit bijzonder stukje schiereiland.




Den Haag Westduinpark en de Bosjes van Poot
Het einde komt bijna in zicht, hoewel ik dat niet zo snel doorheb. Ik zie zoveel onderweg én de stad lijkt ver weg in het duingebied. Als ik een bocht om fiets, vang ik heel even een glimp op van Scheveningen, ver weg aan de kust. Direct daarna buig ik weer af naar de duinen. Een grote open zandvlakte doemt op met her en der verspreid staande stenen bouwsels. Als ik dichterbij kom zie ik dat het restanten van bunkers zijn uit de Tweede Wereldoorlog, inmiddels in bezit genomen door het bewegende stuifzand. Ik ben in natuurgebied Westduinpark en Bosjes van Poot. Hier lijkt de bewoonde wereld ver weg, maar niks is minder waar. Het natuurgebied ligt aan de rand van Den Haag en met een paar flinke trappen op je pedalen ben je voor je het weet weer bij het Centraal Station, eindpunt van deze fietstocht. Natuurlijk kan je ook verder fietsen om een groter deel van de LF Kustroute af te leggen. Er liggen nog heel wat kilometers aan kustpaden voor je. Ik bewaar deze voor een andere keer.


Bezienswaardigheden en tips etappe 4: Hoek van Holland naar Den Haag
• Hoek van Holland: Van Dixhoorn Driehoek, strand en duingebied
• Westland: fietsen langs de kassen
• Ter hoogte van Monster: Zandmotor, kunstmatig schiereiland
• Den Haag: natuurgebied Westduinpark en Bosjes van Poot
Fietsgids LF Kustroute
In de Fietsgids LF Kustroute vind je alle informatie over de Langeafstand Fietsroute langs de kust. Tips voor etappes, bezienswaardigheden en een fietskaart.
In het kort:
– drie dubbelzijdige fietskaarten schaal 1:100.000
– met de locaties van de fietsvriendelijke Fietsers Welkom! horeca en logies
– 32 pag. inspiratie, beziens- en wetenswaardigheden over de LF Kustroute
Bestel hier de fietsgids Kustroute
Praktische informatie over het fietsen van de LF Kustroute
- Zie voor alle informatie en laatste nieuws over deze fietsroute op de website
- Deze route kan je het beste van zuid naar noord rijden. Neem de trein naar Vlissingen en start daar de route. Via het station Den Haag kan je weer terug naar huis.
- De etappes op de reisdagen zijn bewust kort gehouden, zodat je tijd overhoudt voor het vervoer naar het beginpunt en terug naar huis. Zo heb je maar 4 dagen nodig om deze route te fietsen. En er is ruim de tijd om even kort te wandelen of een bezienswaardigheid te bekijken.
- Natuurlijk kan je zelf een langere route uitstippelen als je gewend bent lange afstanden te fietsen. Kijk hiervoor op de website of plan met behulp van de fietsgids jouw eigen etappes. Leuke voorpret!

No Comments