Op zoek naar een mooie wandelroute op de Kop van Schouwen, vlakbij Burgh-Haamstede en Renesse? Volg dan deze wandelroute van ongeveer 13 kilometer. De wandelroute gaat door het bos en is ideaal in de vroege herfst. Het bos krijgt dan de mooiste kleuren, de paddenstoelen poppen uit de grond én het is de bronstijd van de damherten.
Tip: Stippel de mooiste wandelroutes uit met deze wandelkaart van Schouwen-Duiveland
Wandelen op de Kop van Schouwen
Ik volg deze wandelroute op de Kop van Schouwen in oktober. Het is herfst en dat is te zien én te horen. Al wandelend door het grootste bos van Zeeland zie je overal de paddenstoelen en verkleurde bladeren. Plots klinkt er een hard geluid in de verte, dat nog het meeste weg heeft van een harde boer na het drinken van een groot glas cola. Het blijkt een damhert te zijn die van zich laat horen tijdens de bronsttijd. In deze tijd maken de mannetjesherten het hof bij de vrouwtjes en daar komt heel wat machogedrag bij kijken.
Grootste bos van Zeeland
De Kop van Schouwen is een groot natuurgebied ten noorden van het dorp Westenschouwen op het Zeeuwse schiereiland Schouwen-Duiveland. Het bestaat uit verschillende deelgebieden zoals Boswachterij Westerschouwen en de Zeepeduinen. De wandelroute op de Kop van Schouwen start bij Boswachterij Westerschouwen, het grootste bos van Zeeland. Dat was 100 jaar geleden wel anders, toen was dit nog een grote zandvlakte. De bomen zijn hier aangeplant om verstuiving te voorkomen. Door de ligging tegen de duinen is er veel hoogteverschil en dat merk je als je de smalle kronkelpaden volgt, die op en neer blijven gaan. Blijf ondertussen goed kijken naar de toppen van de duinen, want regelmatig staat er een hert op de uitkijk. Als je goed kijkt zie er bijna altijd meer, ze zijn zelden alleen.
Bronsttijd damherten
Op de Kop van Schouwen leeft een grote populatie damherten. Deze dieren stammen af van in parken gehouden herten die ontsnapt zijn en een eigen leven zijn gaan leiden. Ze zijn kleiner dan de edelhert, maar een stuk groter dan een ree. Hun vacht varieert van lichtcrème tot bijna zwart, vaak ook met vlekken. De mannetjes hebben een groot schoffelvormig gewei. In de bronsttijd, meestal in oktober, krijgen de mannetjesherten het in hun bol. Het is de paartijd van de herten en de mannetjes veranderen in macho’s. Ze verdedigen hun eigen gebied én maken indruk op de hinden die daar zijn. Ze maken zich groot, besprenkelen zich met urine en vechten met andere mannetjes die in hun buurt komen. Ook laten ze van zich horen met harde, knorrende brullen, ook wel burlen genoemd. Alles om de aandacht van de vrouwtjesherten te trekken.
Bewegende zandduinen op Kop van Schouwen
De wandelroute gaat vanuit het bos naar beneden en plotseling verschijnen de zandduinen aan de horizon. Door de wind verwaait er veel zand én beweegt het duin steeds een stukje verder. “Een deel van de fietsroute is al verlegd, zodat fietsers niet meer door het zand hoeven te ploegen. We moesten bijna iedere dag vegen om de route vrij te houden, dat was niet meer te doen”, aldus boswachter Marijke Lieman van Staatsbosbeheer. “We hebben het fietspad verlegd en er een mooie stopplaats van gemaakt met picknicktafel en informatiebord. Door het omleggen van het fietspad is er nu ook meer ruimte voor de nachtzwaluw, die houdt van open bosraden. Sinds enkele jaren broeden er meerdere paren in Boswachterij Westerschouwen”. Wie de moeite neemt om een stukje over het bewegende duin te lopen ervaart de kracht van de natuur en de weidsheid van de zandvlakte. In de verte glinstert het water van de zee aan de horizon.
Weerspiegelingen in het bos
Na veel bospaden en bomen met gekleurde bladeren verschijnt er plots een stukje blauw tussen het groen. Staand naast de schuilhut zien we beneden in het dal een grote waterplas: de Boompjesput. Hier bloeien in het voorjaar de paarse bijen- en rietorchis. In de herfst weerspiegelen de oranje en gele kleuren van de bladeren in het water. In de Boswachterij liggen meerdere van dit soort meertjes, waar vogels en andere dieren dankbaar gebruik van maken.
Wandelen in de Zeepeduinen
Na het passeren van de uitkijktoren wandel je vanuit Boswachterij Westerschouwen naar de Zeepeduinen. Het landschap verandert langzaam van bos naar duin. Je wandelt door open zandvlakten omringd door duinen. Bosjes lijken lukraak in het gebied geplaatst en duinmeertjes verschijnen als fata morgana’s in het landschap. De naam Zeepeduinen komt van het Zeeuwse ‘seepelen’ oftewel sijpelen. Langzaam stroomt het water onder de duinen door naar de lagere gelegen duinvalleien, zo ontstaan de duinmeertjes en poelen. Bij een van de grotere duinmeren is een vogelkijkscherm geplaatst. Hier zie je bijna altijd watervogels, vooral eenden en aalscholvers.
Op safari in de duinen
De rulle zandpaden en heuvelachtige duinen in natuurgebied de Zeepeduinen vragen heel wat van de kuiten. Gelukkig zijn er een aantal mooie bankjes met weids uitzicht om even bij te tanken. Heel even lijkt het wel of je op de savanne bent, zo weids is het zandheuvellandschap met verspreid plukjes groen. Hier vind je alleen geen passerende olifanten of giraffen, maar grote grazers, zoals Schotse Hooglanders, Shetlandpony’s en Exmoorpony’s. Zij zorgen dat het duinlandschap niet helemaal volgroeit.
Walvisbunker en Slot Haamstede
Het is even flink klimmen naar het uitkijkpunt, maar dan heb je een immens uitzicht op het natuurgebied de Zeepeduinen aan de ene kant en Slot Haamstede in de verte aan de andere kant. Het uitkijkpunt is bovenop de Walvisbunker geplaats. In de Zeepeduinen liggen veertig bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Ze waren onderdeel van de Atlantikwall, de Duitse kust verdedigingslinie. In de meeste kleine bunkers overwinteren nu honderden vleermuizen. De bunkers zijn alleen toegankelijk tijdens excursies in de zomermaanden, zodat de vleermuizen zoveel mogelijk met rust worden gelaten. De trap leidt naar beneden en het laatste stukje van de route gaat langs de duinen voornamelijk over een half verhard wandelpad. Het aantal kilometers is niet veel, maar door het vele klimmen en dalen, vaak door mul zand maakt dit een uitdagende wandelroute op de Kop van Schouwen, waar je naast bos ook veel duinen vindt.
Slot Haamstede en het ommuurde Slotbos
Slot Haamstede is een echt ridderkasteel omgeven met een slotgracht. Dit sprookjesachtige kasteel is gebouwd in de 17e eeuw. Tijdens excursies en open monumentendagen kan je het kasteel van binnen bekijken. Stap terug in de tijd en bewonder de ridderzaal met hoge balkenplafond, grote schouw en het ridderharnas. Om het Slotbos staat een oude muur, nu deels begroeid met bijzondere planten. Wie het kasteel vanuit de Zeepeduinen wil bezoeken volgt de groen- rode route (5,6 kilometer) uitgezet door Natuurmonumenten.
Praktische informatie
Zin om deze wandelroute op de Kop van Schouwen te gaan lopen? Check dan onderstaande route en praktische informatie:
- Parkeren doe je het beste op de grote parkeerplaats aan de Adriaan van der Weijdeweg in Burgh-Haamstede (betaald parkeren). Toiletten aanwezig. Hier starten meerdere wandelroutes, een ruiterroute en de atb route. Je vindt hier ook een kleine uitkijktoren.
- Wandelroute. De in dit blog beschreven route is ongeveer 13 kilometer. Hierboven kan je de route downloaden als gpx. Of stippel je eigen route uit met deze wandelkaart van Staatsbosbeheer.
- Honden zijn toegestaan mits aangelijnd. Er is ook een klein losloopgebied, links van de uitkijktoren bij de hierboven beschreven parkeerplaats.
- Andere beschreven wandelroutes in dit natuurgebied zijn: Wandelen in Boswachterij Westerschouwen (8 km) en de Meeuwenduinen (12 km)
Liever fietsen? Bekijk dan deze fietsroute door oa. Boswachterij Westerschouwen of stippel je eigen fietsroute uit met deze fietskaart.
No Comments